dinsdag 16 februari 2021

Transcripties van de VOC

Het Nationaal Archief is al enige tijd bezig met het inzetten van nieuwe technologie om handschriften te herkennen. Op deze manier hopen zij uiteindelijk zeer veel documenten te transcriberen; wanneer alleen mensen dit zouden doen zou dit misschien wel enkele decennia duren.

De technologie is nog niet perfect: voor echte interpretatie van slordig geschreven letters blijft nog wel een mens noodzakelijk. Over het algemeen worden veel handschriften momenteel echter zodanig goed herkend, dat er op grote schaal documenten doorzoekbaar zijn.

De heer De Kok heeft veel koloniale documenten, waaronder die van de V.O.C. doorzoekbaar gemaakt op zijn website. De vele land- en zeemonsterrollen zitten hier nog niet tussen, maar testamenten en zakelijke stukken zoals aanstellingen zijn hier wel te vinden. 

Andreas Gevel, de betovergrootvader van voormoeder Mary Anne Pike (zie o.a. hier en hier) vinden we ook terug. In inv.nr. 8890, scan 768 (30 oktober 1747) staat vermeld dat Hendrik Louis Schaller en Andreas Gevel, beide van Negapatnam en ruim 16 jaar oud als respectievelijk matroos en soldaat in dienst van de V.O.C. treden voor een periode van vijf jaar. Op 15 oktober 1751 werd Andreas als garnizoensschrijver aangesteld en op eigen verzoek bevorderd tot jong assistent (inv.nr. 8895, scan 759). Op 14 oktober 1753 werd hij, "zich wel comporteerd, en in zijnen dienst genoegen geeft", bevorderd tot boekhouder. Andreas heeft uiteindelijk lange tijd als soldij-overdrager gewerkt en is tussen 1766 en 1768 overleden. Over zijn persoonlijke leven is zeer weinig bekend. Uit het testament van zijn ouders, de majoor Bartholomeus Gevel en de (Portugese mestiezin) Rosa Gomes de Lima is bekend dat hij één halfzuster had, Anna Elisabeth Evermans, echtgenote van Bastiaan Pleijt. Zelf liet hij géén testament na; misschien overleed hij plotseling. Gegevens over zijn eventuele echtgenote zou ik dus in andere testamenten kunnen vinden. Het is mijn vermoeden dat Andreas met een V.O.C.-dochter of mestiezin gehuwd was. Andreas komt veel voor in de documenten als ondertekenaar of accordant, maar vrijwel niet inhoudelijk. De identiteit van zijn echtgenote blijft voorlopig onbekend. Het enige wat we wel kunnen achterhalen uit de testamenten is wie niet Andreas' schoonouders waren.

Ook de identiteit van de moeder van Christiaan Bernardus Dirksz, de schoonzoon van Andreas Gevel, blijft onbekend. Zijn waarschijnlijke vader, de uit Ditmarsen afkomstige Claas Jan Dirksz was evenals Andreas Gevel boekhouder te Negapatnam en liet volgens de scheepssoldijboeken een weduwe en twee kinderen achter. In de hoedanigheid van klerk of boekhouder ondertekent hij ook geregeld documenten, één keer samen met Andreas Gevel, maar ook wat zijn aanverwanten betreft, ontbreken alle aanwijzingen.

Het kan zijn dat beide nog voorkomen in varianten die door de technologie niet goed herkend worden of in stukken die nog niet zijn getranscribeerd. We hebben in ieder geval weer een zeer handige bron om te bekijken!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten