In de vorige post concludeerde ik dat de identiteit van Peterke van Lith zo goed als vastgesteld was. Nu gaan we verder met het verhaal van haar moeder, Johanna Stellaard. Bij haar huwelijk met Jan van Lith te Tricht in 1775 vermeldt zij afkomstig te zijn uit Den Haag. Na haar gezin gehad te hebben in Wadenoijen, vertrekt zij op een gegeven moment weer terug naar Den Haag, waar zij overlijdt in 1835, 83 jaar oud. Haar geboorte moet dus ca. 1752 geweest zijn.
Wanneer we de namen van haar kinderen bekijken, valt op dat de eerste dochter "Sijke" heet, en tevens de tweede zoon "Sijmen". Dit zijn geen Van Lith-namen, en moeten dus van haar kant uit komen. In de buurt vinden we een Martinus Stellaard, (ca. 1757-1817), die meerdere malen duidelijk maakt dat hij een onechte zoon is van Sijke Stellaard. Omdat ik geen enkele "Sijmen Stellaard" gevonden heb, ga ik er vanuit dat ook Johanna een onechte dochter is van Sijke Stellaard. Haar tweede zoon heeft zij dan naar haar moeder genoemd ("Sijmen" als gelijkende mannelijke vorm van "Sijke"). Sijke Stellaard krijgt tevens in Tricht nog twee zoons Jan en Fop Wouterse bij Ocker van Vulpen. Ocker is geboren te Beesd in 1711 als zoon van Jan Jacobse van Vulpen en Aaltje Ockers van der Pijll. Het lijkt erop dat Ocker niet de vader is van Johanna Stellaard, omdat die eerder geboren is dan alle andere kinderen en bovendien in Den Haag. Of hij de vader is van Martinus kan ik niet zeggen, omdat ik de doop van Martinus niet heb kunnen traceren in Tricht, waar Sijke woonde, of de direct omliggende dorpen.
Uit verscheidene gegevens haal ik tenslotte dat Sijke Stellaard geboren is in Oosterwijk, bij Leerdam, in 1730, als dochter van Fop Wouterse Stellaard en Annigje Ariense Kleijn. Zij overlijdt te Tricht in 1805.
De vraag is dus of we Johanna's doop kunnen vinden in Den Haag. In de periode 1750-1756 heb ik maar één doop kunnen vinden die in de buurt komt. Op 8 oktober 1752 laat Sijke (hier Sijtje genoemd) een dochter dopen, die zij buitenechtelijk verkregen heeft, en geeft haar de naam "Stefana". Als vader wijst zij hierbij aan Stefanus Rietmulder. Blijkens de priegelige tekst die in de kantlijn geschreven staat is hij langs het hof geweest en heeft hij onder ede zijn naam laten zuiveren, vermoedelijk door te zeggen dat hij niet de vader is of kan zijn. Zijn naam is dan ook doorgekrast in het register.
Een zeer vreemd verhaal. Johanna haar doop vinden we niet op de juiste tijd in de juiste plaats, maar in plaats daarvan is een "Stefana" gedoopt. Van deze Stefana is verder geen enkel spoor meer te vinden. Nu lijkt het een zeer grote stap te zeggen dat Johanna dezelfde persoon is als gedoopte Stefana, maar wanneer je erover nadenkt, is dit niet vreemd: de datum klopt, de plaats - waar Sijke Stellaard eigenlijk niets te zoeken had, en na 1755 niet meer woonde - de moeder klopt, alleen de naam niet.
Ik denk dat het volgende gebeurd is: Sijke Stellaard werd door Stefanus Rietmulder, een twintig jaar oudere veilingmeester, en later een notaris, bezwangerd, vermoedelijk als zijn werkster. Zij kreeg het kind, en vernoemde het zelfs naar hem. Hij kon dit niet gebruiken, en in zijn positie, die significant hoger op de maatschappelijke ladder stond dan Sijke, en ontkende dat het zijn kind was. Sijke had verder niet zoveel in te brengen. Om echt volledig te voorkomen dat hij geassocieerd zou worden met het kind, denk ik dat zij niet verder door het leven is gegaan met haar opvallende voornaam Stefana, maar als Johanna Stellaard, de moeder van Peterke van Lith.
Of Stefanus daadwerkelijk de vader is, weten we dus niet: hij ontkent tenslotte dat hij het is. Het kan zijn dat Sijke Stellaard zomaar een man heeft opgegeven, maar waarom zou ze dan het kind per se naar hem vernoemen? Omdat zij zijn naam heeft opgegeven zal ik zijn voorouders vermelden in de kwartierstaat, maar dus wel onder voorbehoud.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten