zondag 10 april 2016

Van Harencarspel - Van Teylingen

Als stamouders van het Amsterdamse regentengeslacht Van Harencarspel worden steevast genoemd:
Claes van Harencarspel, drost van Oorschot, gehuwd met Agatha van Teylingen, overleden te Zaltbommel op 11 augustus 1558.
Onderzoek in de familiedossiers berustende in het CBG leverde niet veel op omtrent de aard van deze personen, omdat er duidelijk met de stamboom gefantaseerd werd, op negentiende-eeuwse wijze. Vooral de achternaam "van Teylingen" werd direct geassocieerd met het aan de graven van Holland gelieerde geslacht met die naam.

Een artikel in de Nederlandse Leeuw 1983, vanaf p. 209, over de familie Van Teylingen waartoe Agatha behoort, laat zien dat er heel wat verwarring is over het huwelijk Van Harencarspel-Van Teylingen. Agatha van Teylingen is hier niet gehuwd met Claes van Harencarspel, maar met Claes Corff, een Alkmaarse bestuurder. Deze werd in leenregisters ook wel "Van Harencarspel" genoemd, omdat hij land bezat in Harencarspel. De Nederlandse Leeuw acht het vervolgens waarschijnlijk dat Claes Corff /Van Harencarspel dezelfde persoon betreffen.

De zaak lijkt hiermee opgelost, maar niets is minder waar. Claes Corff sterft namelijk al in 1506, en is weduwnaar van Agatha van Teylingen in 1485, wanneer hij hertrouwd is met Geertruijd Willem Diertendochter. De vier kinderen die van hem bekend zijn komen uit dit huwelijk; het huwelijk met Agatha van Teylingen was vermoedelijk kinderloos.

We hebben dus een kinderloze Agatha, die tevens niet in 1558 overleden is maar uiterlijk 1485.
Het kan dus niet dat Jacob Claesz van Harencarspel, die geacht wordt geboren te zijn in 1530 een kind is van Claes Corff/ van Harencarspel en van Agatha van Teylingen. Hij zou best in de verte verwant kunnen zijn, als hij afkomstig is uit deze Noord-Hollandse bestuurdersklasse, maar niet op de traditioneel voorgestelde wijze.

We zullen dus Jacob Claesz van Harencarspel als stamvader moeten beschouwen, want ook van zijn vader Claes, "drost van Oorschot", kan ik niet veel vinden.