donderdag 14 juni 2012

de Fernex > van Ee: eindelijk opgelost

Een schijnbaar onoplosbaar probleem bij het invullen van de kwartierstaat vormde de persoon Johanna van Ee, (nr. 151), de echtgenote van Hendrik van Druten. Volgens haar overlijdensakte moest zij geboren zijn te Deil in het jaar 1780, als dochter van Adriaan van Ee. Haar moeders naam was de aktemaker niet bekend.
Ik vond maar geen Johanna van Ee in het desbetreffende tijdvak in het doopboek van Deil. De hoop verder terug te dringen in de tijd bij deze mevrouw vervloog.

Één aanwijzing vond ik in het genealogisch tijdschrift der NGV afdeling Betuwe,
Aqua Vitae, 2000-1.
Hierin staat een reconstructie van de bevolking van Deil 1806-1809.
Hieruit blijkt dat Hendrik van Druten verdronk bij de overstroming van de Linge, en er hierbij flink wat huisraad verloren is gegaan. In het huis woonde ook de grootmoeder, 'weduwe Plat'. Aangezien Hendrik van Druten onder zijn grootouders géén Plat, danwel een weduwe van een Plat had zitten, vermoedde ik dat zij een grootmoeder moest zijn van Johanna van Ee.
Na het trouwboek van de gemeente Deil erop nageslagen te hebben, kwam ik een Catharina Vernee tegen, die als JD van Rossum huwde op 6 januari 1760 met Jan Plat, uit Waardenburg. Bij het zien van de achternaam Vernee moest ik denken aan de naam Van Ee zelf. Er zou hier wel eens hetzelfde fenomeen achter kunnen zitten als bij de variaties Vernooij tegenover Van Ooij.
In dat geval zou Johanna van Ee een grootmoeder met dezelfde naam als zijzelf gehad hebben. Ik vond een dochter uit het huwelijk Plat-Vernee, die de moeder zou kunnen zijn van Johanna van Ee, maar dit was niet na te gaan in de dtb van Deil.
Ik keek weer terug in het doopboek van Deil, en vond Johanna toen ineens wel in 1780: zij was gedoopt als onechte dochter van Ariaantje Verneij, en de getuige was Catharina Verneij!
De aanname dat Vernee = Van Ee heeft dus meegeholpen, en de overlijdensakte is de fout in gegaan.

Nu wilde ik bewijzen dat Catharina Vernee ook daadwerkelijk Johanna's grootmoeder was; Ariaantje Vernee zou dan buitenechtelijk gedoopt zijn en haar moeders naam gekregen hebben.
Ik vond Ariaantje in de dopen van Rossum, dus zij is geboren voordat Catharina Vernee naar Deil vertrok.
Catharina zelf is wel binnen huwelijk geboren, als dochter van de Zwitserse sergeant Abraham de Fernex (= de Vernee), wat ik niet verwacht had, maar wat het verhaal wel interessant maakt!
Deze naam is weer anders dan Vernee. Het lidwoord "de" is hier vermoedelijk weggevallen na herinterpretatie van de naam als een Nederlandse. Hierbij is "Ver-" een samentrekking van "Van der". Het zou raar zijn hier een lidwoord voor te zetten.
Er heeft zich dus binnen 70 jaar een verbastering voorgedaan van een Frans-Zwitserse achternaam tot een Nederlandse:
de Fernex -> de Vernee -> Vernee -> Van Ee.
Dat deze verandering zo snel heeft plaatsgevonden is interessant. Vraag is hoe groot de rol hierin geweest is van het op elkaar volgen van twee ongehuwde moeders.
Tot slot nog de stamboom, hetgeen uitgebreid na te lezen valt in de kwartierstaat:

Abraham de Fernex x Jenneke Lamberts de Groot
(*1677 Genève)              (*Rossum)
       |
Catharina (de) Vernee (x Jan Plat)
(*1726 Rossum)
       |
Ariaantje Vernee x ?
(*1760 Rossum)
       |
Johanna van Ee x Hendrik van Druten
(*1780 Deil +1855 Deil)




2 opmerkingen:

  1. De Zwitsers-Franse achternaam is ook anders verbasterd. Zelf heb ik in mijn stamboor Willemijntje Dufernij.
    Co van Leeuwen

    BeantwoordenVerwijderen